İşitme Kaybı İçin Ne Yapmalıyım?
İşitme kaybı türleri ve nedenleri
İşitme kaybı dış ve orta kulak fonksiyonlarının bozulması sonucu ortaya çıkan ses
iletimini sağlayan yolun herhangi bir kısmındaki iletimin kopması veya kesintiye
uğraması durumudur. Genellikle tıbbi ve cerrahi olarak tedavi edilebilir. Sebepleri
arasında; Genetik olarak gelişmemiş kulak kepçesi ve yolu, kulak kiri, dış kulak yolu
darlıkları veya iltihapları, yabancı cisim, kanserler, kulak zarı delinmeleri, orta kulak
hastalıkları, östaki kanalı hastalıkları bu tür işitme kayıplarına neden
olabilmektedir.Bu tarz işitme kayıplarına iletim tip işitme kaybı denir.
İç kulakta veya iç kulaktan beyine kadar olan işitsel yolda meydana gelen bozulmalar
sonucunda ortaya çıkan işitme kayıpları sensorinöral işitme kayıpları olarak
adlandırılırlar. Meniere hastalığı, yüksek ses travmasına maruz kalma, kafa travması,
kulakta toksik etki yapan ilaçlar, viral enfeksiyonlar, presbiakuzi adı verilen (yaşlılıkla
birlikte gelişen işitme kayıpları), tümörüler gibi durumlar sensorinöral
tip işitme kayıplarının en sık görülme nedenlerindendir. Genellikle bu gibi durumlarda
tıbbi tedaviden fayda sağlanamıyorsa kişiye işitme cihazı önerilir. Karma
tip işitme kaybı ise hem sesin iç kulağa iletiminden hem de iç kulaktan
kaynaklı işitme kaybı türüdür.”
Yüksek ateş görülen menenjit gibi hastalıklar, iç kulakta hasara neden olup işitme
kaybına neden olabilir. Yaşla beraber işitme sinirlerini yıpratır. Bu durum da işitme
kaybı riskini arttırır.
Gürültülü ortamlarda (fabrika, inşaat alanı gibi) çalışan kişiler, yüksek sese uzun sure
maruz kaldıkları için işitme sorunlarıyla karşılaşabilirler.
Yüksek sesle uğraşan müzisyenler veya kulaklıkla müzik dinlemek, diskotek, düğün
salonu gibi yerlerde aşırı sese maruz kalmak işitmeyi bozabilir.
Askerlerde ve polislerde silah, top atışlarında kulak koruyucu tedbir alınmadan
yapılan atışlar yine işitme kaybı sebeplerindendir.
Bazı ilaçlar, antibiyotikler ve kemoterapide kullanılan bazı ilaçlar, iç kulakta hasar
yaratabilir. Aşırı dozda alınan kanı sulandıran ilaçlar, ağrı kesici, tansiyon ilaçları gibi
ilaçlar, kulak çınlaması ya da işitme kaybı gibi geçici olarak yaşanan işitme
sorunlarına neden olabilir.
İşitme kaybı teşhisi nasıl yapılır?
İşitme kaybı teşhisi bebek ve erişkinlerde farklıdır. İşitme kaybı erişkin kişilerde
olduğunda belirtileri;
Konuşma ve seslerin algılamada zorlanma, özellikle gürültülü ve kalabalık
mekânlarda arka plandaki sesleri, kelimeleri algılayamama, Karşıdaki kişilerin yavaş,
net ve yüksek sesle konuşmasını isteme, televizyon veya radyonun sesini açma
ihtiyacı, Konuşmaktan ve bazı sosyal ortamlardan kaçınmaya başlamak gibi bulgular
olabilir. Bunları biri veya birden fazlası mevcutsa bir kbb muayenesinden geçmek
gerekir. Belki de işitme kaybı basit bir kulak kirinin kulağı kapaması ile olabileceği gibi
orta ve iç kulaktaki yapıların durumuna bağlı da olabilir. İşitme testi yapılır ve
muayene sonucu odyogram adı verilen bir döküman üzerinde gösterilir.
İşitme kaybına sebep olan durum tedavi ile çözümlenebiliyorsa gerekli tedaviler
düzenlenir. İşitme kaybı kalıcı tipte, herhangi bir tedavisi sağlanamıyorsa işitme
cihazları ile kişinin işitmesi sağlanır.
Bebekler kendini ifade edemediklerinden bir takım işitme tarama programlarına tabi
tutulurlar. Bu taramalar oto akustik emisyon veya ABR adı verilen cihazlarla ile
gerçekleştirilir, işitme seviyeleri tespit edilir. Ülkemizde yenidoğan işitme taraması
zorunludur. Şayet sorun sonradan oluşmuş ise vakit kaybedilmeden işitme cihazı
kullanılmalıdır. Bilişsel gelişim, dil gelişimi ve lisan öğrenmede işitmesinin
desteklenmesi çok önemlidir.
İşitme Kaybının Tedavisi
Kulaktaki hastalığın ve işitmenin durumuna göre cerrahi işlem yapılır. Orta kulakta
uzun süreli iltihabi süreç söz konusuysa genellikle kulak iltihabı kurutulduktan veya
kontrol altına alındıktan sonra cerrahi yöntem uygulanır. Kulak zarı delikse
timpanoplasti adı verilen yama ile işlem yapılır. Eğer kulak kemikçikleri erimişse,
işitmedeki iletim bağlantısını sağlamak üzere sentetik kemikçikler ile kopan ses iletim
zinciri tamamlanır. Özellikle çocuklarda orta kulakta sıvı toplanmasına bağlı bir durum
varsa tüp takılmak suretiyle sıvının boşalması sağlanıp kulağın duyma fonksiyonu
tekrar yerine getirilir.
Şayet işitme kaybı tedavi ile düzelemeyecek durumda ve iç kulak ve beyin ileti
yollarından birindeki soruna bağlı ise düzenleme cerrahileri yapılmaz anca işitmeye
yardımcı işitme cihazı veya diğer işitme sistemleri ile ön plana çıkar.
Bazı kişilerde, orta kulak implantları de gerekebilir. Bu kısa bir cerrahi işlem
yardımıyla kulak arkasındaki kemik içine yerleştirilir. Genellikle mekanik iletimin
bozukluklarına bağlı işitme kayıplarında uygundur.
Çok ileri düzeyde işitme kayıplarında,işitme cihazından yeterli destek alınamaz ise
halk arasında biyonik kulak diye adlandırılan Koklear implant adlı cihaz bir ameliyat
ile iç kulak içindeki yapıların içine yerleştirilebilir. Geri döndürülemeyen çok ileri
seviyede işitme kaybına sahip kişiler için uygundur.
İşitme kaybı tedavisi hakkında daha fazla bilgi için işitme kaybı tedavisi sayfamızı
inceleyebilirsiniz.